مقدمه
کلاس کالاهای خطرناک در حمل هوایی به مواد و اقلامی می‌گویند که ایمنی و سلامت هواپیما و یا مسافران را به خطر بیاندازد. حمل و نقل این نوع مواد با توجه به دستور‌العمل‌های سازمان هواپیمایی کشوری و همچنین انجمن شرکت‌های هواپیمایی به انجام می‌رسید. بعلاوه حمل این نوع اقلام و مواد در داخل چمدان، ساک و یا کیف دستی مسافران نوعی تخلف به حساب می‌آید. در نظر داشته باشید که این اقلام را تنها در انبار هواپیما حمل و نقل خواهد شد.
مواد و اقلام خطرناک باید با توجه به شرایط و خاص بین‌المللی حمل هوایی، بسته‌بندی شوند. در ضمن این بسته‌بندی حتما باید با کیفیت مناسب و ساختاری مطئمن انجام گیرد و از نشط و یا تراوش در شرایط تغییر دما، رطوبت، ارتعاش و یا فشار به بهترین شکل ممکن جلوگیری کند. بسته‌بندی بارها بر اساس ماهیت آن‌ها تفاوت دارد و در مقابله مستقیم با مواد جهت پیشگیری از فعل و انفعالات شیمیایی باید محفوظ و مصون‌شده باشد.
هر یک از این بسته‌ها باید دارای پرچسب مناسب بوده و همچنین از علایمی نظیر شماره جهانی مواد خطرناک هم برخوردار باشد. در ادامه این مطلب وبلاگ شرکت ستاره آبی دریا تصمیم داریم به بررسی موضوع کلاس کالاهای خطرناک در حمل هوایی بپردازیم، پس با ما باشید.
کلاس کالاهای خطرناک در حمل هوایی
مواد و اقلامی که در این قسمت از مطلب به معرفی آن‌ها می‌پردازیم، به طور کلی خطرهای بسیار زیادی را برای مسافرین و هواپیما به وجود خواهد آورد. این کالاهای خطرناک کلاس‌بندی شده‌اند. این کلاس‌ها عبارتند از:
کلاس اول – موادهای منفجره
مواد منفجره به ترکیبات و یا موادی گفته می‌شود که قادر هستند به وسیله گرمای زیاد، نور، دود غلیظ، ضدا، گازهای مختلف توسط یک واکنش سریع شیمیایی گرمازا و یا غیرانفجاری تاثیرگذار باشند. مواد آتشزا حتی در هنگامی که در حال تولید گاز هم باشد، به عنوان مواد منفجره شناخته خواهد شد. مواد منفجره در واقع به مواد مایع و یا جامدی می‌گویند که توسط واکنش‌های شیمیایی مختلف بر اثر تولید گاز، سرعت، دما و یا فشار امکان دارد آسیب‌هایی را به محیط اطراف وارد کند.
مهمات
این گروه از مواد بایستی برای چند مدت در نزدیکی شعله واقع شود تا گرم و منفجر شود. احتمال انفجار بزرگ در این نوع از مواد بسیار کمتر از سایر مواد است، اما در صورتی که آتش‌سوزی ادامه داشته باشد، انفجارات بسیار فجیح و پراکنده‌ای اتفاق خواهد افتاد، انفجاراتی که قدرت سرایت بسیار زیادی دارند. در ضمن این گروه از موادهای منفجره، از قطعات پرتاب‌شونده آسیب‌رسان نیز برخوردار هستند.
ترکیبات نیتروژنی
این مدل از موادهای منفجره نیز بر اثر برخورد با آتش به شکل انبوه منفجر خواهند شد. اما باید زمان برخورد این مواد با شعله بسیار زیاد باشد تا انفجار بسیار خطرناکی صورت بگیرد. این نوع مواد در زمان منفجرشدن، قطعات و مواد پرتاب شوند‌‌ه‌ای را خارج می‌کنند.
باروت
باروت یکی از موادهای منفجره کلاس کالاهای خطرناک در حمل هوایی است که به محض برخورد با آتش به شکل انبوده منفجر خواهد شد.
مواد منفجره رادیولوژیکی
این گروه از موادهای منفجره بسیار خطرناک، از خطرات رادیولوژیکی برخوردار است که چنانچه حرارت و یا شعله به آن برسد، منفجر می‌شود. بر اثر این انفجارات، چندین نوع مواد پرتاب‌شونده خارج می‌شود. از این رو افراد متفرقه تا حدود 1500 متر از این انفجار فاصله داشته باشند.
مواد آتش زا
این مدل از موادهای منفجره خطرات متعددی دارد که برای مثال می‌توان به قابلیت اشتعال، سوزندگی و یا مسمویت اشاره کرد. این نوع مواد پیش از انفجار و سوختن بایستی زمانی را در کنار حرارت و یا شعله باشد تا به طور کاملا منفجر شود. در ضمن خطر انفجار بزرگ و انبوه در این نوع مواد کمتر است، اما ادامه یافتن این حرارت ممکن است باعث بیشتر شدن دامنه انفجار گردد.
پودر فلزات
این گروه از موادهای منفجره در زمان آتش‌سوزی، از خود یک مواد سمی خطرناک تولید خواهد کرد، البته خطر انفجارهای بزرگ در این نوع مواد کم است.
سوازننده‌ها
این نوع از مواد منفجره در زمان آتش‌سوزی، یک مواد سمی را از خود تولید می‌کند. البته در این مدل از واد منفجره، احتمال انفجار پایین می‌باشد.
ترکیبات نیتراتی – نیترات پتاسیم و نیترات سلولز
این نوع از مواد منفجره، به سرعت دچار سوزش خواهند شد و یک آتش بسیار بزرگ را تولید خواهند کرد. ولی قدرت انفجار این گروه بسیار پایین است. در زمان آتش‌سوزی این گروه جهت مقابله با بخارات حاصله، استفاده از دستگاه تنفسی امر بسیاری مهم و ضروری می‌باشد.
نکته مهم
حمل موادهایی که حساس هستند و امکان دارد که خود به خود دچار انفجار شوند، کاملا ممنوع می‌باشد. پیش از حمل کالا، طبقه‌بندی هر کدام از اقلام و همچنین موادهای منفجره به همراه نام تجاری آن، باید از طریق مقام مربوطه کشور تایید شود. در نظر داشته باشید که برای حمل و نقل کالاهای زیر باید چندین مجوز بدست بیاورید، این کالاها عبارتند از:
- طرحی نو از یک کالایی که از مواد منفجره برخوردار است
- مواد منفجره جدید
- یک مواد منفجره با یک بسته‌بندی جدید
- ترکیب و یا مخلوط مواد منفجره‌ای که تفاوت‌های واضحی با مواد منفجره‌های قبلی داشته باشد.
کلاس دوم – گازها
گازها با توجه به اینکه از ویژگی‌های شیمیایی و یا تاثیرات فیزیولوژیکی برخوردار هستند، به چندین نوع مختلف دسته‌بندی خواهند شد.
- سمی یا خورنده
- قابل اشتعال
- غیرسمی و یا غیر اشتعال
بعضی از گازها از لحاظ شیمیایی و یا فیزیولوژیکی بی‌اثر می‌باشند. با اینکه این گازها بی اثر و یا غیرسمی می‌باشند، اما اگر میزان آن بالا باشد، ممکن است باعث خفگی شود. بسیاری از گازهای کالاهای خطرناک در حمل هوایی در تراکم پایین تاثییرات بسیار خواهند داشت. در ضمن این نوع گاز امکان دارد که در کنار آتش به یک گاز سمی بدل شود. گازهای این کلاس به طور کلی سوزاننده، انفجاری، مسمو‌م‌کننده و قابل اشتعال می‌باشند.
گازهای فشرده
گازهای فشرده در واقع گازهایی هستند که در محفظه‌هایی بسته‌بندی برای حمل و نقل پرفشار، در دمای منفی 50 درجه به طور کل حالت گازی دارند. گازهایی که در دمای بحرانی آن‌ها پایین‌تر و یا برابر منفی 50 درجه باشد، جایی در این گروه ندارند.
گازهای مایع یخچالی
تین نوع از گازها در محفظه‌های بسته‌بندی شده برای حمل و نقل با توجه به فشار کم به نیمه مایع تغییر حالت می‌دهند.
گازهای محلول
گازهایی هستند که در یک بسته‌بندی برای حمل و نقل در مایع‌های محلول، حل خواهد شد.
گازهای مایع
گازهایی که در محفظه‌های دربسته یا بسته‌بندی شده برای حمل و نقل در دمایی معادل منفی 50 درجه، حالت نیمه‌مایع دارند.
کلاس سوم – مایعات اشتعال زا
مایعات قابل اشتعال از مواردی چون مخلوط و یا مایعاتی از آن‌ها یا مایعات حاوی جامد محلول و یا معلق تشکیل شده است که درست در نقطه اشتعال از خود یک بخار را تولید می‌کند. منظور از مایعات حاوی مواد جامد، رنگ، لاک، روغن جلا و سایر موارد از این دست می‌باشد.
کلاس چهارم – جامدات بسیار خطرناک
جامدات قابل اشتعال و بسیار خطرناک، موادی که در مجاورت با آن از خود یک نوع گاز قابل اشتعال تولید خواهد کرد. موادی که در این کلاس کالاهای خطرناک در حمل هوایی، زیر نظر شرایط حمل و نقل به سادگی قابلیت اشتعال داشته و می‌تواند سبب به وجود آمدن یک آتش بزرگ شود. جامد خطرناک به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود. دسته نخست مواد جامدی که امکان دارد با استفاده از اصطحکاک زمین سبب ایجاد آتش شود و دسته دوم نیز مواد پوری، چسبنده و دانه‌ای است.
کلاس پنج – پروکسیدهای عالی و مواد اکسیدکننده
عوامل اکسیدکننده این نوع از کالاها با توجه به سریع‌الاشتعال بودن آن، بایستی کلیه محتویات درونی آن را بر علیه کلیه منابع احتراق خارجی محافظت کند
- پروکسیدهای آلی از مشتقان پروکسیدهیدرون می‌باشند که درون هیدروژن‌های موجود در ساختار هر یک از آن‌ها، با رادیکال‌های آلی جایگزین می‌شود.
- مواد اکسیدکننده در واقع موادی است که خود آن لزوما قابلیت اشتعال ندارد اما می‌تواند با تولید کردن اکسیژن سبب اشتعاب دیگران خواهد شد.
کلاس ششم – موادهای سمی و عفونی
مواد سمی: مواد سمی که در شرایط بلعیدن، تماس با پوست و یا استنشاق می‌تواند باعث کشته شدن انسان شود. تمامی موادهای سمی در کنار آتش یا گرمای شدید از خود چندین نوع گاز سمی به وجود می‌آورد.
مواد عفونی:
این نوع مواد، حاوی چندین عامل بیماری‌زا خطرناک نظیر ویرس، باکتری، میروب، ویروس و سایر موارد از این دست هستند که به سادگی می‌توانند در حیوان و انسان بیماری به وجود بیاورند. این دو مورد در موضوع کلاس کالاهای خطرناک در حمل هوایی بسیار مهم هستند.
کلاس هفتم – مواد رادیواکتیویته
این نوع مواد در واقع از خود اشعه‌های آلفا – گاما و بتا تولید خواهد کرد و به این دلیل که بسیار خطرناک هستند، قوانین و کلیه مقررات خاص برای انبارداری و یا حمل و نقل آن با برچسب‌های ویژه وجود دارد.
کلاس هشتم – مواد خورنده
موادهای خورنده در واقع موادهایی هستند که اگر با بافت‌های زنده تماس داشته باشند، با فعل و انفعالات شیمیایی، آسیب‌هایی را به آن‌ها وارد خواهند کرد و یا با نشت و تماس با دیگر موادها، باعث آسیب دیدگی فلزات شده و سایر کالاها و حتی دیگر وسایل حمل و نقل خواهند شد. در صورت تماس این مواد با انسان، پوست به شدت دچار آسیب می‌شود. با توجه به سمی بودن این مواد، بلعیدن و یا استنشاق کردن بخاطر این مواد، مسمویت شدیدی را به وجود می‌آورد. بعضی از این موادها به سادگی قادر هستند از طریق پوست به داخل تن انسان نفوذ کنند. تمامی موادهای مرتبط با این کلاس در مجاورت آب و یا دیگر مواد عالی مثل فیبر، کاغذ، چوب و … گرما تولید خواهند کرد.
کلاس نهم – کالاهای خطرناک
هر یک از عنصرها و یا مایعاتی که به مرور زمان کشف شده است، امکان دارد خطرات بسیار زیادی را برای شما داشته باشد. این مورد در کلاس کالاهای خطرناک در حمل هوایی کالای خطرناک قرار دارد. مواد مربوط به این کلاس بعد از به انجام رسیدن آزمایش‌های لازم و شناسایی وظیفه هر یک از 8 گروه را مشخص و طبقه‌بندی می‌کند.
جمع‌بندی
در این مطلب در رابطه با کلاس کالاهای خطرناک در حمل هوایی نکات خوبی بیان شد. همچنین در مورد قوانین حمل کالا از طریق هواپیما توضیحاتی ارائه شد. جمع‌آوری این اطلاعات در زمینه شرکت‌های حمل و نقل کالا بدون شک می‌تواند برای شما بسیار مفید باشد.
