مقدمه
امروزه یکی از اساسی‌ترین موضوعات برای هر کشوری میزان واردات و صادرات آن کشور است. با توجه به قوانین تصویب شده در هر کشور مردم هر کشور که به این موضوع علاقه دارند می‌توانند واردت و صادرات روی بیاورند و در این زمینه فعالیت کنند. اما نکته مهم و اساسی قبل از ورود به موضوع واردات و صادرات دانستن درست مراحل واردات کالا و همچنین صادرات آن است.
در این مقاله از وبلاگ شرکت بین المللی ستاره آبی دریا به معرفی مراحل واردات کالا و همچنین نکات لاز برای شروع واردات کالا می‌پردازیم.
واردات کالا چیست
واردات کالا به معنای وارد کردن کالاهای مشخص از سایر کشورها به کشور اصلی می‌باشد. این کالاها معمولا در کشورهای دیگر تولید می‌شوند و سپس به کشورها یا افراد دیگر فروخته یا مبادله می‌شود. این عمل از دوران اولین کشورهای متمدن در گذشته وجود داشته و با پیشرفت و ظهور دولت‌های مدرن، هم‌اکنون اشخاص مختلف نیز می‌توانند با توجه به قوانین تعیین شده از طرف حاکمیت هر کشور مراحل واردات کالا را انجام دهند.
اشنایی با قوانین واردات
قبل از آشنایی با مراحل واردات کالا، آشنایی با قوانین واردات کالا یکی از مبانی مهم برای شروع کشب و کار می‌باشد برخی از قوانین از حوزه به‌صورت قوانین پایه واردات می‌باشد و برخی دیگر به صورت بخشنامهها و آیین‌نامه‌های اجرایی می‌باشد که این قوانین توسط دولت‌ها وحاکمیت‌های هر کشور تعیین می‌شود. اطلاع از قوانین به‌روز یکی از اصلی‌ترین مواردی است که واردکنندگان یا کسانی که می‌خواهند وارد این حوزه شوند باید بدانند. در ادامه به مهم‌ترین قوانین موجود در ایران می‌پردازیم.
قانون مقررات واردات و صادرات
این قانون از قوانین پایه‌ای تجارت می‌باشد که در سال 1372 در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. این قانون دارای 24 ماده است که در واقع خط قرمزهای واردات و صادرات را تعیین می‌کند. مطالعه این قانون برای تجار اهمیت بسیار بالایی دارد.
آیین‌نامه اجرای قانون واردات و صادرات
این آیین نامه در سال 72 در راستای قانون مقررات واردات و صادرات توسط هیئت دولت در 24 ماده تنظیم شد. این آیین‌نامه دارای نکات اجرایی برای واردات و صادرات می‌باشد به همین دلیل مطالعه آن و آشنایی با مقررات واردات می‌تواند برای شما بسیار مفید باشد.
آیین‌نامه امورگمرکی
این آیین‌نامه دارای نکات ارزشمندی برای آشنایی با فرایندهای گمرکی و امور ترخیص می‌باشد که در سال
1390 توسط مجلس شورای اسلامی تنظیم و تسویب شد. مطالعه این آیین‌نامه باعث آشنایی بیشتر با قوانین واردات کالا می‌شود.
کتاب قوانین واردات و صادرات
این کتاب که هر ساله در حال بروزرسانی توسط سازمان توسعه تجارت است، دارای نکات بسیار مهم درباره واردات و صادرات کالاهای مختلف و تعرفه‌های مرتبط با آنها است. همچنین علاقه‌مندان می‌توانند نسخه الکترونیک این کتاب را از طریق سایت سازمان تجارت تهیه کنند.
بخشنامه‌های اجرایی
این بخشنامهها و دستوالعمل‌ها جز مهمی از مهم‌ترین قوانین واردات کالا می‌باشند. با مطالعه آنها شما می‌توانید با بروزترین و جزئی‌ترین مقررات این جوزه آشنا شوید.
موارد بیان شده تنها بخشی از قوانین مهم برای واردات و صادرات کالا می‌باشد اما باید بدانید که قوانین دیگری هم در این زمینه وجود دارد که بد نیست درباره آنها اطلاعاتی داشته باشید. البته باید این نکته را هم در نظر داشته باشید که برای واردات کالاها از سایر کشورها باید قوانین آن کشورها را هم بدانید تا در این زمینه به مشکل خاصی برنخورید.
مراحل واردات کالا
یکی از اصلی‌ترین مواردی که افراد تازه‌کار و علاقه‌مند به این حوزه لازم است بدانند فرایندهای مختلف و مراحل واردات کالاست. برای داشتن دید بهتری به این موضوع لازم است که این مراحل را بدانید و به آنها عمل کنید. در ادامه این بخش مراحل واردات کالا را بررسی خواهیم کرد.
دریافت کارت بازرگانی
یکی از اولین گام‌های مراحل واردات کالا دریافت کارت بازرگانی می‌باشد. هر بازگان تازه‌کاری لازم است قبل از انجام هر کاری برای دریافت این کارت اقدام نماید. صدور کارت بازرگانی توسط وزارت صمت انجام می‌شود. داشتن این کارت علاوه بر اجازه امور واردات و صادرات مزایای دیگری نیز دارد. کارت بازرگانی انواع مختلفی دارد و هر کدام از این انواع ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند. در ادامه انواع این کارت‌ها آورده شده است.
- کارت تجاری
- موردی
- صنعتی
- خدماتی
کارت‌های بازرگانی انواع دیگری هم دارند که در موارد بالا به مهم‌ترین آنها اشاره شد. همچنین این کارت‌ها دو جنبه حقیقی و حقوقی نیز دارند.
حوزه فعالیت
گام بعدی از مراحل واردات کالا انتخاب حوزه فعالیتی می‌باشد. در این بخش افراد می‌توانند چند جوزه را انتخاب کنند یا افرادی هم هستند که فقط می‌خواهند در یک کشور فعالیت داشته باشند. امکان دارد برخی افراد به علت شناخت یک کشور یا افرادی در آن کشور بخواهند که کالاهای مد نظر خود را فقط از همان کشور وارد کنند. افرادی هم هستند که محصول خاصی را مد نظر دارند، که در کشورهای مختلف وجود دارد و می‌خواهند واردات را از کشورهای مختلف انجام دهند. انتخاب هریک از این موارد به‌عهده خود فرد و با توجه به تجربیات افراد می‌باشد. دانستن قوانین واردات و صادرات کشور انتخاب شده اطلاعات کافی راجب شرایط صادرات آن کالا در آن کشور نیز اهمیت فراوانی دارد. همچنین تسط کافی به زبان آن کشور از موارد مهم در این مرحله می‌باشد.
خرید کالا
پس از طی کردن مراحل بیان شده قبلی حالا زمان خرید کالا می‌باشد. در این قسمت از مراحل واردات کالا باید قیمت کالاها ارائه شده توسط شرکت‌ها و همچنین کیفیت آنها بررسی شود. در نهایت توافق بر سر قیمت و تعداد کالاهای انتخابی و سرانجام ارسال سفارش خرید به شرکت مذکور.
درخواست ارسال پیش فاکتور
درخواست ارسال پیش فاکتور یا پرفرما یکی از مراحل مهم در واردات کالا می‌باشد. پیش فاکتور در واقع سندی برای خریدار می‌باشد که در آن مشخصات کالاها و جزئیات قرارداد بین فروشنده و خریدار ذکر شده است. لازم به ذکر است که فرد واردکننده بعدها باید با استناد به همین پیش‌فاکتور درخواست ثبت سفارش بدهد.
ثبت سفارش در سامانه وزارت صمت
درواقع این ثبت سفارش مهم‌ترین مرحله واردات کالا می‌باشد. در این مرحله واردکننده باید سفارش خود را در قسمت ثبت سفارش وزارت صمت ثبت کند. و تاییدیه برای وارد کردن کالاهای خود از این وزارت بگیرد. در این بخش ممکن است واردات برخی از کالاها ممنوع باشد. البته در مراحل قبلی باید درباره این موضوع تحقیقات لازم را انجام داده باشید. روند ثبت سفارش برای کالاها، مختلف می‌باشد و همچنین برای برخی از کالاها علاوه بر مجوز وزارت صمت، نیاز به صدور مجوز از سایر ارگان‌هاو سازمان‌ها را نیز دارید.
پرداخت بین المللی
در این مرحله فرد واردکننده باید ارز لازم برای معامله را تامین کند. همانطور که در مراحل قبلی ذکر شد واردکننده می‌تواند برای برخی از کالاهای وارداتی ارز دولتی بگیرد یا باید از طریق دیگر برای تهیه ارز لازم اقدام کند. پرداخت بین‌المللی نیز می‌تواند به چند طریق صورت بگیرد این مرحله از واردات کالا برای تجار ایرانی مقداری به‌علت تحریم‌های موجود سخت‌خواهد بود امام همچنان راه‌های زیادی برای انجام این کار وجود دارد.
حمل و نقل کالا
برای حمل و نقل کالاها روش‌های زیادی مانند حمل و نقل هوایی، زمینی یا حمل و نقل دریایی وجود دارد. که انتخاب هر یک از این روش ها با توجه به حجم کالا، مسافت بین دو کشور و پارامترهای دیگر به عهده فرد واردکننده می‌باشد. روش حمل و نقل کالاها با استفاده از قوانین بین المللی اینکوترمز انتخاب می‌شود البته در این مرحله واردات کالا نیازی به تسلط کامل بر روی این قوانین نیست.
بیمه کالا
یکی از موارد مهم برای حمل و نقل کالاها بیمه کردن کالا در زمان حمل و نقل است. در این مرحله واردات کالا، وارد کننده باید با یک شرکت بیمه مناسب برای بیمه کردن کالاها به توافق برسد. همچنین در این مرحله واردکننده مستلزم پرداخت هزینه‌ای به شرکت بیمه درقبال خدمات و تعهدات آن شرکت می‌شود.
ترخیص کالاها از گمرک
و در آخر مرحله ترخیص کالاها از گمرک. بعد از انجام تمامی مراحل قبلی و رسیدن کالاها به مقصد مورد نظر واردکننده باید کالاهای خود را از گمرک ترخیص کند. این مرحله یکی از مهم‌ترین مراحل واردات کالا می‌باشد. در این مرحله واردکننده باید مدارک و اسناد خود را به گمرک مربوطه ارائه کند و طی انجام فرایندهای ترخیص و پرداخت هزینه‌های مربوطه کالای خود را ترخیص کند. استفاده از مشاور برای ترخیص کالاها بشدت پیشنهاد می‌شود زیرا واردکنندگان در این مرحله به مشکلات زیادی برخورد می‌کنند و فرایند ترخیص کالاها برایشان سخت می‌شود.
سخن پایانی
در این مقاله تمامی مراحل واردات کالا به‌طور کامل بیان شد. به این نکته که بارها در این مقاله به آن اشاره شد حتما توجه کنید که قبل از شروع به انجام مراحل واردات کالا قوانین و آینن‌نامه‌های اجرایی را مطالعه کنید و به‌طور کامل قوانین کشورهای طرف معامله را بدانید. همچنین لازم به ذکر است که انجام دقیق و کامل مراحل واردات کالا دارای پیچیدگی‌ها و نکاتی است که شاید برای انجام اولین معاملات در آنها به مشکلاتی بخورید. برای حل این پیچیدگی‌ها و موفقیت بهتر در شروع تجارت خود حتما پیشنهاد می‌شود که از شرکت‌های حمل و نقل و مشاوران خبره آنها در این زمینه کمک بگیرید و از مشاوره‌هایشان برای برنخوردن به این مشکلات یا حل آنها کمک بگیرید.
