شرکت کشتیرانی و حمل و نقل دریایی بخش اعظمی از جابجایی کالا در تجارت‌های بین‌المللی را به خود اختصاص می‌دهد. حملونقل و تجارت دریایی قرن‌هاست که در سراسر جهان رواج دارد. به‌خصوص در کشورهای حوزه اقیانوس‌ها، خلیج‌ها یا دریاهای آزاد که حملونقل دریایی سهم بزرگی در تجارت‌های آنها با کشورهای دیگر دارند.
شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران اصلی‌ترین و بزرگترین شرکت داخلی در عرصه حملونقل دریایی است. البته شرکت‌های کشتیرانی دیگری هم در این عرصه فعال هستند که خدمات متنوعی به شرکت‌های تجاری ارائه می‌کنند.
شرکت کشتیرانی و حمل و نقل بین المللی
اصلی‌ترین خدمات شرکت‌های کشتیرانی جابجایی بار و حملونقل بین المللی است. حملونقل بین‌المللی معمولا به سه طریق هوایی، زمینی و دریایی امکان‌پذیر است. درصد عمده حمل ونقل بین المللی در سراسر جهان را شرکت‌های کشتیرانی یدک می‌کشند. این شرکت‌ها در بسیاری از بنادر داخلی یا خارجی شعبه فعال دارند و با سازمان‌های تجاری در زمینه واردات و صادرات همکاری می‌کنند. همکاری‌های عمده شرکت‌های حملونقل بین‌المللی با شرکت کشتیرانی در زمینه حملونقل دریایی است.
حمل و نقل دریایی
حمل و نقل دریایی یکی از مقرون به صرفه‌ترین روش‌های جابجایی و انتقال بار از یک نقطه جهان به نقطه دیگر است. این شیوه حملونقل به‌خصوص برای شرکت‌های بزرگ تجاری که به طور مداوم در حال انتقال و جابجایی حجم زیادی از کالا به سراسر جهان هستند، بسیار مناسب است. شرکت حملونقل بین‌المللی ستاره آبی دریا هم در زمینه حملونقل دریایی خدمات گسترده‌ای را به شرکت‌های تجاری ارائه می‌دهد.
خدمات بین‌المللی در زمینه حملونقل دریایی معمولا بین تمام کشورهای دنیا که به راه‌های آبی دسترسی دارند، آزاد است. با این حال، گاهی اوقات به دلیل یک سری محدودیت‌های بین‌المللی مثل تحریم‌ها ممکن است تجارت جهانی با برخی از کشورها از شکل متعارف خود خارج می‌شود. در این صورت معمولا از روش‌های جایگزین برای حملونقل بین‌المللی استفاده می‌شود. در حمل‌و نقل دریایی هم چند روش برای تجارت و جابجایی بار و محموله بین کشورهای سراسر دنیا وجود دارد که عبارتند از:
- حمل و نقل دریایی مستقیم
- حمل و نقل دریایی غیر مستقیم
انواع روش‌های حمل و نقل دریایی
هر کدام از روش‌های حمل و نقل دریایی برای شرایطی خاص کاربرد دارند. روش حملونقل دریایی مستقیم روشی مرسوم و متداول است که توسط بسیاری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، حمل بار از بندری در کشور مبدا به طور مستقیم به بندری در کشور مقصد صورت می‌گیرد. در این روش محدودیت خاصی بین دو کشور مبدا و مقصد از نظر ترانزیت کالا وجود ندارد.
اما در روش حمل و نقل دریایی غیر مستقیم، حمل بار از یک کشور به طور مستقیم به کشور مقصد انجام نمی‌گیرد. به عبارتی، محموله یا بار در طول مسیر و در نقطه‌ای به شرکت حملونقل دیگری غیر از شرکت مبدا واگذار می‌شود. این روش بیشتر برای کشورهایی که با محدودیت‌های تجاری مثل تحریم روبرو هستند، مناسب است. هر کدام از این روش‌های حملونقل مستقیم و غیرمستقیم به نوبه خود دارای روش‌های دیگری هستند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
روش حمل و نقل دریایی کراس استافینگ (Cross Stuffing)
این روش غیر مستقیم برای حمل بار بین دو کشوری است که دارای محدودیت‌های ترانزیتی هستند. در روش کراس استافینگ کانتینر حامل محموله بار از کشور مبدا در یک بندر در میانه راه از یک کشتی به کشتی دیگری منتقل می‌شود. روش مشابه دیگری که در حملونقل غیر مستقیم استفاده می‌شود، ترانشیپ (Transshipment) است.
حمل و نقل دریایی چارترینگ (Chartering)
حمل و نقل دریایی به روش چارتینگ معمولا برای جابجایی محموله‌هایی حجیم و بدون بسته‌بندی است. کالاهایی مثل آرد، گندم، شکر و غیره از جمله مواردی هستند که شرکت‌های کشتیرانی برای حمل آنها از اجاره کشتی یا چارترینگ استفاده می‌کند. البته روش حمل کالاهای فله (Bulk) هم برای جابجایی چنین محموله‌هایی مناسب است.
مزیت استفاده از شرکت های کشتیرانی و حمل و نقل دریایی
شرکت‌های کشتیرانی معمولا از وسیله‌هایی مثل کشتی، لنج، لندینگ کرافت، بارج و غیره برای جابجایی بار استفاده می‌کنند. این وسیله‌های بزرگ دارای ظرفیت بالایی برای جابجایی کالا هستند. از طرفی، هزینه حملونقل دریایی در مقایسه با سایر روش‌ها اقتصادی‌تر است. از دیگر مزیت‌های استفاده از شرکت کشتیرانی و حملونقل دریایی عبارتند از:
- انتقال حجم بالایی از کالا بین 200 تا 500 هزار تن
- تعرفه های ثابت بین المللی
- تسویه به هنگام تحویل سندهای دارای اعتبار
- هزینه مناسب
این مزیت‌های حمل کالا توسط شرکت‌های کشتیرانی باعث می‌شوند تا شرکت‌های تجاری استقبال زیادی از این نوع خدمات کنند.
انواع خدمات شرکت های کشتیرانی
شرکت‌های کشتیرانی خدمات جامعی در زمینه حملونقل دریایی ارائه می‌دهند. این شرکت‌ها با مشارکت شرکت‌های حملونقل بین‌المللی و همچنین شرکت‌های تجاری داخلی و خارجی، زمینه را برای جابجایی و انتقال کالا فراهم می‌کنند. از جمله خدمات شرکت‌های کشتیرانی اجاره یا در اختیار قرار دادن کشتی، لنج و سایر وسایل حملونقل دریایی به شرکت‌های حملونقل بین‌المللی یا داخلی است. برخی دیگر از خدمات شرکت‌های کشتیرانی عبارتند از:
- حمل و نقل کانتینری
- خدمات بیمه بار
- حمل فرآورده های پتروشیمی
- تامین سوخت کشتی ها
- مدیریت کشتی ها
- خدمات مشاوره ای
شرکت کشتیرانی معمولا از دو نوع کشتی لالیز و ترامپ برای خدمات حمل بار استفاده می‌کند. در کنار تمامی این خدمات متنوعی که شرکت کشتیرانی ارائه می‌کند، گاهی اوقات زمان ارسال بار کمی طولانی می‌شود. این یکی از معایب بزرگ خدمات حملونقل دریایی است.
شرکت های کشتیرانی بزرگ بین المللی
در بین تمامی شرکت های کشتیرانی بزرگ بین المللی رقابت شدیدی برای ارائه خدمات بیشتر وجود دارد. این شرکت‌های تجاری در تلاش هستند تا با افزایش ظرفیت ناوگان کشتیرانی خود حوزه حملونقل در بین کشورهای مختلف را افزایش بدهند. ظرفیت جابجایی بار در بین برترین شرکت های تجاری کشتیرانی حدودا بین 600 هزار تا 4 میلیون TEU است. این محدوده ظرفیتی متعلق به ده شرکت برتر دنیاست.
شرکت‌های کشتیرانی و همچنین شرکت‌های حملونقل بین‌المللی داخل کشور می‌کوشند تا با این شرکت‌های بزرگ تبادل تجاری بالایی داشته باشند. شرکت حملونقل بین‌المللی ستاره آبی دریا BSL با برخورداری از تجربه بالایی در زمینه همکاری با شرکت‌های کشتیرانی آماده ارائه خدمات حملونقل دریایی به شرکت‌های تجاری داخل و خارج از کشور است.
