تفاوت EXW و FOB در حمل دریایی چیست؟ اگر به تازگی وارد دنیای واردات یا صادرات شده‌اید، احتمالاً با اصطلاحاتی مثل EXW و FOB روبرو شده‌اید. این اصطلاحات بخشی از قوانین اینکوترمز (Incoterms) هستند که وظایف فروشنده و خریدار را در مراحل مختلف حمل‌ونقل مشخص می‌کنند. اما تفاوت EXW و FOB دقیقاً در چیست؟ در این مقاله به زبان ساده و با مثال‌های واقعی، تفاوت این دو اصطلاح مهم را بررسی می‌کنیم و به مزایا، معایب و کاربردهای هر کدام می‌پردازیم.
EXW چیست؟ (Ex Works)
EXW مخفف Ex Works به معنای “تحویل کالا در محل کار فروشنده” است. در این روش، فروشنده فقط مسئول آماده‌سازی کالا و تحویل آن در محل کار یا کارخانه خودش است. از آن لحظه به بعد، تمام مسئولیت‌ها از جمله:
مزایای EXW:
-
مناسب برای فروشندگانی که نمی‌خواهند درگیر حمل‌ونقل بین‌المللی شوند.
-
خریدار کنترل کامل بر تمام مراحل حمل را دارد.
-
امکان مقایسه و انتخاب ارزان‌ترین مسیر و شرکت حمل‌ونقل.
چالش‌ها و معایب EXW:
-
برای خریداران تازهکار پیچیده و پرریسک است.
-
خریدار باید آشنایی کامل با ترخیص گمرکی و حمل‌ونقل بین‌المللی داشته باشد.
-
ممکن است فروشنده همکاری لازم برای آماده‌سازی مناسب بار را انجام ندهد.
FOB چیست؟ (Free On Board)
FOB مخفف Free On Board به معنای “تحویل روی عرشه کشتی در بندر مبدا” است. در این روش، فروشنده کالا را تا روی کشتی در بندر مبدا (مثلاً بندر شنژن یا بندر جبل علی) تحویل میدهد و مسئولیت‌های زیر را بر عهده می‌گیرد:
-
بسته‌بندی و آماده‌سازی
-
بارگیری روی کامیون
-
حمل تا بندر
-
گمرک خروجی
-
بارگیری روی کشتی
از آن لحظه، مسئولیت‌ها به خریدار منتقل میشود.
مزایای FOB:
-
گزینه‌ای متعادل و پرکاربرد برای بیشتر خریداران بین‌المللی.
-
فروشنده مسئول انجام مراحل گمرکی در کشور خودش است.
-
خریدار فقط از لحظه حرکت کشتی مسئول ادامه مسیر است.
چالش‌ها و معایب FOB:
-
در صورت تأخیر یا مشکل در بندر مبدا، خریدار باید پیگیری کند.
-
برخی فروشندگان هزینه‌های بیشتری برای حمل تا بندر در نظر می‌گیرند.
-
خریدار باید از زمان بارگیری دقیق اطلاع داشته باشد تا برنامه‌ریزی درستی انجام دهد.
تفاوت اصلی EXW و FOB چیست؟
| مورد | EXW | FOB |
|---|---|---|
| محل تحویل | درب کارخانه فروشنده | روی کشتی در بندر مبدا |
| مسئول حمل‌ونقل داخلی | خریدار | فروشنده |
| مسئول گمرک مبدا | خریدار | فروشنده |
| کنترل حمل | بیشتر در اختیار خریدار | تعادل بین خریدار و فروشنده |
| مناسب برای | خریداران حرفه‌ای | بیشتر واردکنندگان نیمه‌حرفه‌ای |
کدام روش برای شما مناسب‌تر است؟
-
اگر تازه وارد تجارت بین‌المللی شده‌اید، FOB انتخاب مناسب‌تری است چون بخش بزرگی از کار را فروشنده انجام میدهد.
-
اگر تجربه و تیم حرفه‌ای در زمینه حمل‌ونقل بین‌المللی دارید، EXW می‌تواند گزینه‌ای با هزینه کمتر و انعطاف بیشتر باشد.
تجربه‌ی مطمئن با ستاره آبی دریای خروشان
اگر به دنبال حمل مطمئن، سریع و اقتصادی از چین، امارات یا سایر نقاط دنیا هستید، شرکت ستاره آبی دریای خروشان با سال‌ها تجربه در حمل دریایی، کانتینری و خدمات حرفه‌ای، در کنار شماست. ما با قیمت مناسب، سرعت بالا و کادری متخصص، آماده‌ایم تا کالاهای شما را از بنادر مهمی مانند جبل علی، گوانژو و شنژن به ایران یا سایر مقاصد حمل کنیم.
📞 برای اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان، همین حالا با ما تماس بگیرید.
جمع‌بندی
تفاوت EXW و FOB در میزان مسئولیتی است که فروشنده و خریدار در حمل‌ونقل بر عهده می‌گیرند. در روش EXW، خریدار مسئول تمام مراحل است، اما در FOB، فروشنده تا زمان تحویل روی کشتی مسئول است. هر کدام مزایا و چالش‌هایی دارند و انتخاب روش مناسب بستگی به تجربه شما، نوع کالا و مسیر حمل دارد. اگر به دنبال حملی حرفه‌ای و بدون دردسر هستید، با شرکت‌هایی مثل ستاره آبی دریای خروشان همکاری کنید که تجربه، سرعت و دقت را همزمان به شما ارائه می‌دهند.
پرسش و پاسخ متداول
-
آیا FOB شامل هزینه حمل تا مقصد نهایی میشود؟
خیر، فقط تا بارگیری روی کشتی در بندر مبدا را پوشش میدهد.
-
آیا در EXW فروشنده گمرک کشور خودش را انجام میدهد؟
خیر، خریدار باید گمرک مبدا را هم انجام دهد.
-
برای واردکننده تازهکار، کدام بهتر است؟
روش FOB گزینه امنتری است چون مسئولیت کمتری بر عهده خریدار است.
