گواهی مبدأ چیست؟ گواهی مبدأ (Certificate of Origin – CO) یکی از مهمترین اسناد تجاری در فرآیند صادرات و واردات است که نشاندهنده کشور تولیدکننده کالا میباشد. این گواهی برای تعیین تعرفههای گمرکی، دریافت معافیتهای مالیاتی و تأیید اعتبار کالا ضروری است. در این مقاله، همه نکات مرتبط با گواهی مبدأ را با زبانی ساده و قابلفهم بررسی خواهیم کرد.
گواهی مبدأ چیست و چرا اهمیت دارد؟
گواهی مبدأ یک سند رسمی است که تأیید میکند کالای صادرشده در یک کشور خاص تولید یا فرآوری شده است. این سند به گمرکات، مقامات مالیاتی و شرکتهای حملونقل کمک میکند تا شرایط قانونی و تعرفههای مربوط به کالا را بررسی کنند.
چرا گواهی مبدأ مهم است؟
- تعیین تعرفههای گمرکی: کشور واردکننده بسته به مبدأ کالا، تعرفههای مختلفی اعمال میکند.
- معافیتهای مالیاتی: برخی از کشورها برای کالاهایی که از مبدأ مشخصی وارد میشوند، معافیتهای مالیاتی ارائه میدهند.
- جلوگیری از تقلب تجاری: این گواهی از جعل و قاچاق کالا جلوگیری میکند.
- رعایت قوانین تجاری بینالمللی: بسیاری از توافقنامههای بینالمللی، گواهی مبدأ را برای تجارت قانونی الزامی کردهاند.
چه کالاهایی به گواهی مبدأ نیاز دارند؟
تقریباً همه کالاهای صادراتی ممکن است به گواهی مبدأ نیاز داشته باشند، اما برخی از مهمترین دستهبندیها شامل موارد زیر هستند:
- محصولات کشاورزی و غذایی (مانند میوه، سبزیجات، لبنیات)
- محصولات صنعتی (مانند قطعات خودرو، ماشینآلات، تجهیزات الکترونیکی)
- محصولات دارویی و بهداشتی
- مواد اولیه و خام (مانند نفت، گاز، فلزات، مواد شیمیایی)
انواع گواهی مبدأ
گواهی مبدأ بسته به نوع توافقنامههای تجاری بین کشورها، انواع مختلفی دارد:
۱. گواهی مبدأ غیرترجیحی (Non-Preferential CO)
این نوع گواهی نشان میدهد که کالا صرفاً در یک کشور تولید شده است، اما هیچ معافیت یا تخفیف گمرکی خاصی دریافت نمیکند.
۲. گواهی مبدأ ترجیحی (Preferential CO)
این نوع گواهی برای کشورهایی صادر میشود که با کشور واردکننده توافقنامه تجاری خاصی دارند و به آنها امتیازهای گمرکی (مانند کاهش تعرفه) اعطا میشود.
مدارک موردنیاز برای دریافت گواهی مبدأ
برای دریافت گواهی مبدأ، شرکت صادرکننده باید مدارک زیر را ارائه دهد:
- فاکتور فروش (Invoice) – شامل اطلاعات کالا، قیمت و خریدار
- لیست بستهبندی (Packing List) – مشخصات کامل بستهبندی کالا
- اسناد حملونقل – مانند بارنامه دریایی، هوایی یا زمینی
- گواهیهای کیفیت و استاندارد (در صورت نیاز)
- فرم درخواست گواهی مبدأ – که باید به تأیید اتاق بازرگانی برسد.
مراحل دریافت گواهی مبدأ
برای اخذ گواهی مبدأ، شرکتها باید مراحل زیر را طی کنند:
- ثبتنام در سامانه اتاق بازرگانی
- تکمیل فرم درخواست و ارائه مدارک
- بررسی و تأیید اسناد توسط کارشناسان اتاق بازرگانی
- پرداخت هزینههای مربوطه
- صدور و دریافت گواهی مبدأ
چه سازمانهایی گواهی مبدأ صادر میکنند؟
در بیشتر کشورها، اتاقهای بازرگانی مسئول صدور گواهی مبدأ هستند. برخی دیگر از سازمانهای صادرکننده این گواهی عبارتاند از:
- سازمانهای دولتی مرتبط با صنعت و تجارت
- اتحادیههای صادرکنندگان و واردکنندگان
- شرکتهای معتبر بینالمللی در حوزه حملونقل
نکات کلیدی در مورد گواهی مبدأ

- همیشه اطلاعات کالا را دقیق و شفاف وارد کنید تا از مشکلات گمرکی جلوگیری شود.
- برخی کشورها ممکن است تأییدیه کنسولگری یا سفارت را برای گواهی مبدأ درخواست کنند.
- در صورت استفاده از ترمهای حملونقل خاص (مانند FOB، CIF)، باید اطلاعات دقیق بارنامه نیز ثبت شود.
- برای کالاهای چندمنشأیی (کالاهایی که مواد اولیه آنها از کشورهای مختلف تأمین شده)، ممکن است نیاز به اسناد تکمیلی باشد.
ستاره آبی دریای خروشان
اگر به دنبال یک شرکت معتبر برای حملونقل بینالمللی دریایی و هوایی هستید، شرکت ستاره آبی دریای خروشان یکی از باسابقهترین و حرفهایترین شرکتهای فعال در این حوزه است. این شرکت با ارائه خدمات بوکینگ کانتینر، حمل محمولههای فلهای، مدیریت ترمینال و حمل سریع از چین، دبی و هند، گزینهای ایدهآل برای تجار و بازرگانان ایرانی محسوب میشود.
✅ مزایای همکاری با شرکت ستاره آبی دریای خروشان:
- ارائه بهترین قیمتهای رقابتی در حمل دریایی
- همکاری با معتبرترین خطوط کشتیرانی بینالمللی
- سرعت و دقت بالا در حمل انواع کالاها
- امکان حمل با ترمهای مختلف حملونقل (FOB، CIF، EXW و …)
اگر میخواهید با اطمینان و سرعت بالا کالاهای خود را از چین، دبی و هند وارد کنید، ستاره آبی دریای خروشان بهترین گزینه برای شماست!
جمعبندی
در این مقاله، بهطور کامل با گواهی مبدأ، اهمیت آن، انواع آن و نحوه دریافت آن آشنا شدیم. این سند نقش کلیدی در ترخیص کالا، تعیین تعرفههای گمرکی و رعایت مقررات بینالمللی دارد. همچنین، اگر به دنبال یک شرکت حرفهای در حملونقل دریایی و کشتیرانی هستید، ستاره آبی دریای خروشان یکی از برترین گزینهها در این حوزه است.
سوالات متداول
-
گواهی مبدأ چیست؟
سندی که نشان میدهد کالا در یک کشور خاص تولید یا فرآوری شده است.
-
چگونه گواهی مبدأ دریافت کنیم؟
با ارائه مدارک به اتاق بازرگانی و تکمیل فرم درخواست.
-
گواهی مبدأ برای چه کالاهایی ضروری است؟
برای بیشتر کالاهای صادراتی از جمله محصولات کشاورزی، صنعتی و دارویی.
-
تفاوت گواهی مبدأ ترجیحی و غیرترجیحی چیست؟
گواهی ترجیحی شامل تخفیف تعرفهای است، اما غیرترجیحی این امتیاز را ندارد.
-
آیا گواهی مبدأ برای ترخیص کالا ضروری است؟
بله، در بسیاری از کشورها برای تعیین تعرفه و رعایت مقررات گمرکی لازم است.