کشتی فله بر چیست و چه نقشی در حمل و نقل دریایی دارد؟

مقدمه

کشتی‌ها در حمل و نقل دریایی نقش مهمی را ایفا می‌کنند و سال‌ها است که وظیفه حمل و نقل کالاها را بر عهده دارند. این کشتی‌ها انواع مختلفی دارند و هر کدام نوع خاصی از کالاها را جا به جا می‌کنند. کشتی کانتینر بر، کشتی یخچالی، کشتی مسافربر، کشتی نفتکش و کشتی فله بر مهم‌ترین نوع کشتی‌هایی هستند که امروزه در سراسر جهان کاربرد دارند و در ناوگان دریایی کشورهای مختلف فعالیت می‌کنند.

در میان این کشتی‌های گوناگون، کشتی‌های موسوم به کشتی فله بر یکی از پرکاربردترین کشتی‌های مورد استفاده در صنعت دریایی هستند. بسیاری از کالاهایی که به صورت روزمره استفاده می‌کنیم از طریق این کشتی‌ها جا به جا می‌شوند. آیا تا به حال فکر کرده‌اید که کشتی فله بر چیست و اصلا چرا با نام فله بر معروف است. ما در این مطلب قصد داریم که نگاهی به کشتی‌های فله بر بیاندازیم و جایگاه آن‌ها را در صنعت حمل و نقل دریایی مورد بررسی قرار دهیم. اگر شما نیز اطلاعات چندانی در مورد این کشتی‌ها ندارید، تا پایان این مطلب از شرکت حمل و نقل بین المللی ستاره آبی دریا همراه ما باشید تا اطلاعات مفیدی را در اختیار شما بگذاریم.

کشتی فله بر چیست؟

کشتی فله بر یک نوع کشتی تجاری است که به طور خاص برای حمل محموله‌های فله‌ای از قبیل غلات، ذغال سنگ، سنگ معدن، سیم‌پیچ‌های فلزی، سیمان و سایر کالاهای فله طراحی شده‌اند و مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کشتی‌ها را بار اول، شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی تولید کردند. اولین شرکت حمل و نقل فله تخصصی در سال 1852 میلادی تاسیس شد. پس از این تاریخ، صنایع مختلف اقتصادی توسعه این کشتی‌ها را از نظر طراحی و کاربرد ادامه دادند و در نتیجه این کشتی‌ها امروز به یکی از مهم‌ترین کشتی‌های مورد استفاده در صنایع حمل و نقل تبدیل شده‌اند. کشتی‌های فله بر امروزی از نظر ویژگی‌هایی مانند ایمنی، ظرفیت، دوام و استحکام در بالاترین سطح خود هستند.

امروزه، حمل و نقل از نوع فله 21٪ سفرهای دریایی کشتی‌های بازرگانی جهان را تشکیل می‌دهد. اندازه کشتی‌های فله بر بسیاری متنوع است. برخی از آن‌ها کشتی‌های کوچکی هستند و برخی دیگر کشتی‌های غول پیکری هستند که قادر به حمل 400000 تن کالا به صورت فله هستند. طراحی‌های این کشتی‌ها منحصر به فرد و با توجه به کاربرد آن‌ها است. بیش از نیمی از کل کشتی‌های فله جهان، صاحبانی یونان، ژاپنی یا چینی و پانامایی دارند. کره جنوبی بزرگترین سازنده کشتی فله بر در جهان است و 82 درصد از این کشتی‌ها در قاره آسیا ساخته شده اند.

بارگیری در کشتی‌های فله بر

در حمل و نقل با کشتی‌های فله‌بر، خدمه مطابق با قوانین بین المللی دریایی، در مدیریت و نگهداری و بارگیری از کشتی مشارکت دارند. عملیات بارگیری از نظر پیچیدگی متفاوت هستند و بارگیری و تخلیه بار می‌تواند چندین روز طول بکشد. کشتی فله بر می‌تواند بدون دنده (وابسته به تجهیزات اتوماتیک) یا از نوع دنده‌ای (دارای جرثقیل بر روی کشتی) باشد. در کشتی‌های فله بر بزرگتر معمولا از جرثقیل های روی کشتی برای بارگیری کمک گرفته می‌شود تا امکان بارگیری و تخلیه بار در هر مکان و با سرعت بالا وجود داشته باشد.

تعداد خدمه این کشتی‌ها از سه نفر شروع می‌شود و ممکن است تا سی نفر هم برسند که در بارگیری و تخلیه بار از کشتی های فله بر مشارکت فعال دارند. محموله‌های فله می‌توانند بسیار متراکم، خورنده یا ساینده باشند که برای هر نوع محموله‌ای یک نوع کشتی فله بر مورد نیاز است. این مسئله گهگاه مشکلات امنیتی به وجود می‌آورد.

تاریخچه استفاده از کشتی فله بر

شرکت‌های باربری قبل از توسعه حمل و نقل دریایی به وسیله کشتی‌های فله بر، از طریق سایر کشتی‌های مسافربری کالاهای خود را جا به جا می‌کردند. کارگران بندر، بارها را درون کیسه‌ها قرار می‌دادند و این کیسه‌ها را روی پالت‌ها می‌چسباند و پالت‌ها را با جرثقیل و بند روی کشتی‌های باربری یا مسافربری نگه می‌داشتند. وقتی که کشتی‌های بخاری تولید شدند، تولید کشتی فله بر نیز آغاز شد.

حمل و نقل فله‎ای پس از این اتفاق به تدریج در بین شرکت‌های مختلف محبوب شد. نخستین کشتی بخار که به عنوان یک حامل فله‌ای به رسمیت شناخته شد، کشتی زغال سنگ بریتانیایی جان باوز (John Bowes) در سال 1852 میلادی بود. این کشتی دارای یک بدنه فلزی، موتور بخار بود که از آب دریا به جای کیسه‌های ماسه‌ای برای سوخت خود استفاده می‌کرد. این ویژگی‌ها باعث شد که این کشتی در بازار رقابتی زغال سنگ انگلیس موفق شود. اولین کشتی‌های فله‌ای با موتورهای دیزلی در سال 1911 شروع به کار کردند. این کشتی‌ها تحول بزرگی در صنعت حمل و نقل دریایی محسوب می‌شدند. سرعت این کشتی‌ها بسیار بیشتر از کشتی‌هایی بود که با بخار کار می‌کردند. به همین دلیل سریعا در دنیای حمل و نقل دریایی محبوب شدند و درخواست‌های مختلف برای ساخت این کشتی‌ها بسیار زیاد شد.

در سال‌های جنگ جهانی اول استفاده از این کشتی‌ها کم شد. در آن زمان حدود 2.5 میلیون تن مواد فله توسط این کشتی‌ها جا به جا می‌شد. پس از اتمام جنگ جهانی دوم و افزایش تولیدات در سراسر جهان، حدود 214 میلیون تن بار توسط این کشتی‌های فله بر در سراسر جا به جا می‌شد. امروزه استفاده از این کشتی‌ها حتی از این رقم نیز بالاتر است.

انوع کشتی فله بر از نظر اندازه

کشتی‌های فله بر، بر اساس اندازه به شش نوع مختلف تقسیم می‌شوند.

• سایز کوچک
• هَندی‌ سایز: این کشتی‌ها تا 35 هزار تن کالای فله را می‌توانند حمل کنند. اکثر این فله برها در کشورهای چین، ژاپن، کره و هند ساخته می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• هَندی ‌مَکس: این کشتی‌ها تا 60 هزار تن کالای فله را می‌توانند جا به جا کنند. طول این کشتی‌ها 150 تا 200 متر است.
• پانا مکس: این کشتی‌ها، 120 هزار تن کالای فله را می‌توانند به راحتی در دریاها حمل کنند. طول این کشتی‌ها نزدیک به 320 متر است.
• کِیپ سایز: این کشتی‌ها 400 هزار تن کالای فله را می‌توانند جا به جا کنند. استفاده از این کشتی‌ها در کانال سوئز بسیار مرسوم است و بیشتر این کشتی‌ها مالکانی پانامایی دارند.
• غول پیکر: این کشتی‌ فله بر بیش از 400 هزار تن کالا را به سادگی جا به جا می‌کند. استفاده از این نوع کشتی چندان مرسوم نیست و به سفارش شرکت‌های بزرگ حمل و نقل ساخته می‌شود.

انواع کشتی فله بر از نظر نوع

کشتی فله بر دنده‌ای

این نوع کشتی‌های فله بر معمولاً در اندازه‌های هندی مکس و هندی سایز هستند. البته تعداد کمی از کشتی های پاناماکس دنده‌ای نیز وجود دارند. آن‌ها دارای جرثقیل هستند که به آن‌ها امکان بارگیری یا تخلیه محموله در بنادر بدون تجهیزات مستقر در ساحل را می‌دهد. این امر باعث انعطاف پذیری این نوع کشتی‌ها نسبت به سایر کشتی‌ها شده است.

کشتی فله بر ترکیبی

این نوع کشتی‌ها که به کشتی‌های ترکیبی معروف هستند برای حمل و نقل محموله‌های فله و مایع و خشک طراحی شده‌اند. اگر یک کشتی فله بر ترکیبی بخواهد همزمان مایع و مواد خشک را حمل کند، باید آن‌ها را در مخازن جداگانه‌ای قرار بدهد. این کشتی‌های ترکیبی به طراحی خاصی نیاز دارند و گران هستند. استفاده از این نوع کشتی‌ها در دهه 1970 میلادی شایع بود، اما از سال 1990 میلادی به بعد تعداد آنها کم شده است.

کشتی فله بر بدون دنده

کشتی‌های فله بر بدون دنده، حامل‌های بارهای فله بدون جرثقیل هستند. این کشتی‌ها به تجهیزات مستقر در ساحل در بنادر و تماس با آن‌ها برای بارگیری و تخلیه نیاز دارند. آن‌ها از نظر ابعاد با هم متفاوت هستند. کشتی‌های بزرگ‌تر (VLOCs) فقط می‌توانند در بنادر مجهز بارگیری و تخلیه کنند و این در حالی است که مدل‌های دیگر در همه بنادر توانایی بارگیری دارند. استفاده از دستگاه‌های حمل و نقل فله بدون دنده از هزینه‌های نصب و نگهداری جرثقیل‌ها جلوگیری می‌کند.

کشتی فله بر خودتخلیه‌کننده

خودتخلیه‌کننده‌ها کشتی‌هایی هستند که نقاله یا بیل مکانیکی دارند که بر روی دکل کشتی قرار دارد و می تواند به هر سمت حرکت کند. این بیل مکانیکی به این نوع از کشتی‌ه اجازه می‌دهد تا محموله خود را به شکل سریع و کارآمد جا به جا کنند. این کشتی‌ها به هیچ وسیله جانبی در بندرها برای بارگیری و تخلیه نیاز ندارند. قیمت این کشتی‌ها نسبت به سایر کشتی‌های فله بر گران‌تر است و علت آن همین ویژگی داشتن بیل مکانیکی است. استفاده از این نوع کشتی‌ها در قاره آسیا بسیار معمول است.

کشتی فله بر لیکرز

لیکرز کشتی‌هایی هستند که همانطور که از اسم آن‌ها پیدا است، در دریاچه‌ها و رودهای بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کشتی‌ها اغلب با داشتن اتاقکی روی قسمت جلویی کشتی از سایر کشتی‌های فله بر قابل شناسایی هستند. بدنه کشتی‌های لیکرز که در آ‌ب‌های شیرین حمل و نقل انجام می‌دهند، آسیب بسیار کمتری در برابر خوردگی می‌بیند و طول عمر بسیار بیشتری نسبت به کشتی های مورد استفاده در آب‌های شور دارد. در سال 2012 تعداد 98 کشتی لیکرز در جهان وجود داشته که هر کدام توانایی جا به جایی ده هزار تن کالای فله را داشته‌اند.

سخن پایانی

ما در این مطلب از وبلاگ شرکت حمل و نقل ستاره آبی دریا به بررسی کشتی فله بر پرداختیم و دیدیم که کشتی فله بر چیست و چه کاربردی دارد. همچنین تاریخچه و کاربرد این نوع کشتی‌ها را مورد بررسی قرار دادیم و دیدیم که چه نقش مهمی در صنعت حمل و نقل دریایی دارند. اگر شما نیز محموله‌های فله‌ای دارید و قصد دارید آن‌ها را از طریق کشتی فله بر به نقاط مختلف جهان ارسال کنید، می‌توانید با شرکت حمل و نقل ستاره آبی دریا تماس بگیرید.

این شرکت کار حمل و نقل کالاهای شما را با کشتی‌های فله بر انجام می‌دهد و دیگر نیاز نیست که خود را درگیر مسائل جانبی حمل و نقل با این کشتی‌ها کنید. این شرکت فرآیند تحویل، ارسال بار و انجام امور گمرکی کالاهای شما را در حمل و نقل دریایی برای شما انجام خواهد داد. تنها کافی است که اطلاعات کالای خود را برای بررسی به این مجموعه منتقل کنید تا فرآیند ارسال آغاز شود.